Frais-di-flour-blanco
Fraxinus ornus
Oleaceae
Autre noum : Frais-de-la-mauno.
Noms en français : Frêne à fleurs, Orne.
Descripcioun :Pichot frais que trachis dins li relarg umide e caud. Se recounèis à si flour blanco qu'an de lòngui petalo primo. Li fueioun soun pu larg qu'encò lou frais, Fraxinus excelsior.
Usanço :Es un aubre qu'es esta planta dins mant'un relarg. A l'incisioun, s'escoulo uno meno de mauno blanco qu'a un goust sucra (sèbo), proun utilisado en Sicilo. La mauno èi lachativo e vertuouso pèr apasima la pèu. Ei di proun utilisado pèr d'ùni crèmo.
Port : Aubre
Taio : 1 à 8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Fourèst de gaudre
- Ribiero
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterranenco
Ref. sc. : Fraxinus ornus L., 1753
Ourtigo-pudènto
Stachys sylvatica
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Épiaire des bois, Épiaire des forêts.
Descripcioun :L'ourtigo-pudènto trachis en coulounìo dins li faio e àutri bos umide. Au nostre se rescontro pulèu en basso mountagno. Èi pas vertadieramen uno ourtigo qu'èi pas pougnènto, mai ié douno d'èr, subretout emé si fueio. Fai partido dóu gènre Stachys. Coume soun noum lou dis, se recounèis à sa marrido óudour. Èi di proun pelouso e si flour soun pourpro.
Usanço :Es uno planto tounico vertuouso pèr lis espaime, ajudo à pissa e à lucha contro li baterìo (planto vulneràri que sougno li plago bonodi la betounicino). Ajudo li femo à faire veni li règlo.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Bos umide
- Ribiero
- Faio
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Stachys sylvatica L., 1753